Een liefde in Parijs - Remco Campert

Verwerkingsopdracht 2                                                         Caroline Versluis 5D

Titel: Een liefde in Parijs

Auteur: Remco Campert

Uitgeverij: De Bezige Bij, Amsterdam

Jaar van uitave: 2004

Aantal bladzijdes: 160

1) Samenvatting:

Hoofdpersoon van Een liefde in Parijs is de schrijver Richard Sanders. Vlak na aankomst in Parijs heeft hij op straat een vluchtige ontmoeting met een elegante vrouw die hem wel herkent, maar van wie hij niet meer weet wie zij is. Ze noemt hem haar naam, maar ook dat helpt hem niet het juiste beeld uit zijn geheugen op te diepen. Wel ziet hij beelden voor zich die op het eerste gezicht niets te maken hebben met deze ontmoeting, zoals ze daar nu staan in het donker wordende licht op de Place du Panthéon. Terwijl Richard in Parijs is voor de presentatie van de vertaling van zijn boek De kunst van het vergeten, wordt tegelijkertijd een tentoonstelling geopend van zijn vriend Tovèr. Samen woonden zij aan het begin van hun kunstenaarschap in de Franse hoofdstad, vol van dromen en ambities. Nu blijkt dat Richard minder doorzettingsvermogen heeft gehad in de kunst, en misschien ook wel het leven, dan Tovèr. Richards dromen waren in die periode grenzeloos, maar zijn doorzettingsvermogen bleek, anders dan dat van Tovèr, begrensd te zijn. Op de één of andere manier blijft de gedachte aan Sacha Richard achtervolgen. Hoe kan hij zo’n beeldige vrouw vergeten zijn? De vrouw kent hem uit Antwerpen: een tijd waar Richard niet veel meer van weet, omdat hij altijd dronken was. De laatste tijd vergeet Richard sowieso veel. Dat zal wel met zijn ouderdom te maken hebben, vermoedt Richard.

Door verschillende flashbacks krijg je een beeld van het leven van Richard: zijn verblijf in Parijs met Tovèr, het voorval wat Richard doet besluiten Parijs te verlaten, en het stukje uit het leven van Richard, wat in Antwerpen afgespeeld heeft.
Ook wordt de reden waarom Richard en zijn vrouw geen kinderen hebben duidelijk.
De vraag die nog rest is: wie is Sacha? Welke deeltje van zijn leven heeft Richard zo ver achter in zijn geheugen verstopt, dat hij het niet meer tevoorschijn kan halen? Het einde van het boek, maakt dit allemaal duidelijk.

2) Bespreking thematiek (thema en motieven):

De thema’s in Een liefde in Parijs zijn, naar mijn mening, vluchten, liefde en vergane tijd. Dit boek past echt heel goed in de stroming Romantiek. Het hele boek gaat ook echt over vluchten; gaat Richard naar Parijs, Antwerpen, Amsterdam en dan weer naar Parijs. Van zijn tijd in Antwerpen weet hij eigenlijk niks meer, omdat hij constant dronken was. Een vlucht van de werkelijkheid naar een roes. En Richard bedenkt zich nu eigenlijk, op zijn zestigste, hoe hij zijn leven heeft verprutst. Daar komt hij in de loop van de vele flashbacks achter. Wat is hij nu eigenlijk? Een gemiddelde schrijver. Hij had vroeger in Parijs moeten blijven, maar hij vluchtte. Hij twijfelt heel erg aan alle keuzes die hij in het leven heeft gemaakt. Maar toch heeft hij er vrede mee. Hij weet ook wel dat hij er nu toch niets meer aan kan doen. Richards doelloos dwalen door de straten van Parijs staat symbool voor de doelloosheid van zijn bestaan. De enige manier om er nu nog wat van te maken is om te schrijven. Dan heeft hij alle touwtjes in handen en kan hij alles veranderen. Maar uiteindelijk gaat het toch om het echte leven. En net als de liefde is het schrijven van literatuur slechts een tijdelijk toevluchtsoord.

En uit de thema’s volgen ook de motieven; liefde, vluchten, twijfel en misschien zelfs wel spijt. Spijt en twijfel vanwege zijn keuzes in zijn vergane jonge jaren. Hij denkt er vaak over na, het hele boek door. En het vluchten gaat ook het hele boek door, zoals ik bij de thema’s ook al zei. En niet alleen het vluchten van stad naar stad, maar ook de vele flashbacks zou je als een soort vlucht kunnen interpreteren. Want iedere keer stapt Richard weer even uit de werkelijkheid en droomt over een vroegere tijd. Dat zou je dus ook iedere keer weer als een vlucht op kunnen vatten. En de liefde; het hele boek gaat eigenlijk over die ene vrouw, Sacha. Het boek draait op de flashbacks naar de tijd in Antwerpen met als hoogtepunt het laatste puzzelstukje over Sacha en zijn ‘relatie’ met haar.

3) Bespreking belangrijkste personen vanuit de vraag ‘Hoe gaan ze om met hun problemen?’:

Er zijn maar een aantal personen die een rol spelen in het boek. Maar over enkel Richard, Ton en Sacha zou ik iets kunnen zeggen hoe ze met hun problemen omgaan. De andere personages hebben geen problemen, en anders is niet bekent hoe ze daar mee omgaan. Deze drie personages hebben ieder een aparte stroming, wat ik wel grappig vond.

Richard Sanders (Rik) Romantiek

Richard vlucht overal voor weg. Daar gaat het hele boek ook over. Eigenlijk is hij een hele onzekere man, vandaar dat hij in Antwerpen ook altijd dronken was waarschijnlijk. Richard past dus helemaal in de stroming van het boek; Romantiek. En binnen die stroming gedraagt hij zich ook ten opzichte van zijn problemen. 

Ton Verstrijden (Tovèr) Naturalisme

Ton heeft eigenlijk geen echte problemen in het boek. Maar hij is wel zo’n personage dat alles over zich heen laat komen. Toen Rik en hij nog in Parijs samen woonden, gaf hij mij ook echt de indruk van: ik leef bij de dag en ik zie wel hoe het loopt. Hij is niet iemand die zich snel druk maakt en het lijkt bij hem ook gewoon allemaal vanzelf goed te komen. Hij past dus in de stroming naturalisme. 

Sacha Lefort (Sacha van Munster) Realisme

Sacha is heel realistisch. Zij zit met een kind van Richard en wilt hem dit niet onthouden. Zij heeft haar probleem een plekje gegeven, ze heeft het kind gehouden en gewoon opgevoed, alleen. Maar ze wilt het wel aan Richard vertellen. Dat vind ik heel realistisch, want in het echt zou het ook zo gaan. Het gaat gewoon over feiten; Richard heeft een kind en dat hoort hij te weten.

4) In hoeverre speelt de ruimte een rol bij vraag 2 en 3?

De ruimte speelt een rol bij dit boek. Het gaat niet zozeer om de steden (alhoewel Parijs wel de enigste logische stad is/was om als kunstenaar/schrijver naar toe te gaan), maar voor het vluchten van Richard moeten er wel een aantal steden zijn. En de stad waar het grootste gedeelte zich afspeelt moet een stad zijn met verscheidene cafés en ateliers. Maar de problemen van de personages op zich zijn niet ruimte gebonden. En Richard zit toch bijna het hele boek in een droomwereld met flashbacks, dus voor hem is ook geen specifieke ruimte nodig. Maar wat ik wel vind is dat de Nederlanders in Parijs wel een soort aparte gemeenschap vormen. Ze hebben geen ‘last’ van vrienden, familie of kennissen en hoeven zich alleen maar met elkaar te bemoeien. Een heel bescheiden wereld eigenlijk, en dat kan alleen als het verhaal zich afspeelt in een vreemde stad, zodat er verder geen bekenden zijn.

5) Geef je mening op basis van de zeven argumenten:

-        Structurele argumenten:

Ik vind het, op basis van deze argumenten, een goed boek. Het verhaal zit goed en logisch in elkaar en alles hangt met elkaar samen. Er wordt, uiteindelijk, naar een duidelijk eindpunt geschreven. Er zijn af en toe natuurlijk wel wat subverhalen, maar dat hoort bij een verhaal. Het is een zorgvuldig geschreven verhaal.

-        Emotionele argumenten:

Ik werd bij dit boek niet echt mee genomen. Ik las het uit en dat was het. Ik werd er niet emotioneel door geroerd en ik leefde ook niet echt mee met de hoofdpersoon. Het is eigenlijk een beetje een droog verhaal, zonder veel emotie. Dat maakt het weer een minder goed boek.

-        Intentionele argumenten:

Remco Campert had niet echt een doel met zijn boek, in ieder geval niet met betrekking tot de lezer. Een liefde in Parijs is een boek met een knipoog naar de kunstenaarsromantiek en de Lichtstad als het artistieke Mekka van de jaren vijftig (een typische Campert dus, schijnt). Campert neemt met dit boek het voortouw, voordat de stroom van boeken in het kader van nostalgisch terugblikken (de Boekenweek)  in beeld en woord aanvangt. Dat was de intentie van Campert, en dat is gelukt (hij was een van de eerste en zijn knipoog naar de kunstenaarsromantiek is ook wel duidelijk).

-        Morele argumenten:

Richard was in zijn jonge jaren nogal een losbol. Hij had vele one night stands, en maakte zich daar zeker niet druk om. Met als resultaat een zoon... Maar de auteur gaat hier verder eigenlijk niet op in en zijn visie hierop word ook niet duidelijk. Ik persoonlijk houd niet van dat soort gedrag, maar dat moet ieder voor zich weten. Verder kan ik geen normen of waarden uit het verhaal halen.

-        Realistische argumenten:

Dit is een heel realistisch boek. De werkelijkheid wordt uitstekend weergeven en het zou zo een waar gebeurd verhaal kunnen zijn. Het verhaal speelt zich gewoon af in een bekende wereld (Parijs en Antwerpen voornamelijk), en er waren geen gekke dingen te bekennen. Dit maakt het boek dus weer heel goed.

-        Vernieuwingsargumenten:

In Een liefde in Parijs kwamen geen originele ideeën of prikkelde gedachten voor. Ik heb wel iets geleerd van dit boek, namelijk dat als je het wilt maken in het leven, je het helemaal zelf moet doen. Je kunt je wel in de optimale omgeving begeven, maar als je er zelf niet volledig voor gaat, maakt dat niets uit. Niet iedereen die als kunstenaar/schrijver naar Parijs is gegaan, heeft zich ontwikkelt tot een ‘grote jongen’.

-        Stilistische argumenten:

Campert gebruikt veel lange zinnen, maar wel met eenvoudige woorden. Daardoor blijft het goed te lezen. Ook zitten er heel veel flashbacks in het verhaal en wordt er heel veel beschreven door Campert. Dat helpt ook mee aan het realistische in het verhaal, alles wordt zo duidelijk beschreven dat het eigenlijk wel echt moet zijn (denk je).

Kijkend naar al deze argumenten ben ik van mening dat dit een goed boek is.